Συναντήσεις εργασίας

8η  ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
VIBO VALENTIA
ΙΤΑΛΙΑ
10-16 Μαΐου 2015

Η  8η –και τελευταία–  συνάντηση εργασίας του Προγράμματος  πραγματοποιήθηκε στην Ιταλία, στην πόλη Vibo Valentia της Καλαβρίας, χτισμένη πάνω στα ερείπια  της αρχαίας ελληνικής αποικίας  των Λοκρών με το χαρακτηριστικό όνομα Ιππώνιον. Θέμα της συνάντησης, τα Αρχαιολογικά Μουσεία. Στην ελληνική αποστολή πήραν μέρος οι μαθητές/μαθήτριες Χριστίνα Μπερερή και Ευγενία Φραγκολιά (Γ΄ Γυμνασίου), Γεωργία Διαμαντή, Γεωργία Κατάκου, Γιώργος Μαυρογιώργης, Αρετή Μπαρτατίλα, Λυδία Μπόρση και Άννα Σαλαβέρη, (Α΄ Λυκείου) και Κωστής Σιάμος (Γ΄ Λυκείου). Συνοδοί καθηγητές: Κατερίνα Κυριακού, συντονίστρια του Comenius για το Π.Π.Σ.Π.Α., Ελένη Ιωαννίδου και Νίκος Ανδριώτης, μέλη της παιδαγωγικής ομάδας. 

Το πρωί της  Δευτέρας 11/5 πραγματοποιήθηκε η επίσημη υποδοχή των εταίρων στο σχολείο Liceo Capialbi/Don Bosco και οι παρουσιάσεις όλων των ομάδων. Η ελληνική αποστολή παρουσίασε το Εθνικό Αρχαιολογικό  Μουσείο και μια σειρά από «Μικρές Ιστορίες» που οι έλληνες μαθητές εμπνεύστηκαν από τις συλλογές της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου. Νωρίς το απόγευμα περιηγηθήκαμε όλοι μαζί την πόλη και το Νορμανδικό κάστρο της (11ου αι.), στο οποίο στεγάζεται το σύγχρονης μουσειογραφικής αντίληψης Αρχαιολογικό Μουσείο, με εξαιρετικής ποιότητας  ευρήματα από τις ελληνικές αποικίες ολόκληρης της Καλαβρίας. Είχαμε την ευκαιρία να ξεναγηθούμε από την διευθύντρια του Μουσείου στην ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα θεματική έκθεση των ευρημάτων της αρχαιοελληνικής νεκρόπολης (7ος-4ος αι. π.Χ.), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και ο σπανιότατος χρυσός πίνακας με το τελετουργικό των ορφικών μυστηρίων. Η μέρα έκλεισε με επίσημο  δείπνο σε παραδοσιακό εστιατόριο της πόλης. 

Tην Τρίτη 12/5 επισκεφθήκαμε αρχικά τοπικές επιχειρήσεις παραδοσιακών προϊόντων στο Limbadi, στην επαρχία του Vibo Valentia. Αργότερα ξεναγηθήκαμε σε δύο από τους δημοφιλέστερους παραθαλάσσιους προορισμούς της Καλαβρίας στο Τυρρηνικό πέλαγος, το Capo Vaticano και τη γραφική Tropea (αποικία των Λοκρών επίσης) με θέα στο ηφαιστιογενές νησί Στρόμπολι, με καθεδρικό ναό του 12ου αιώνα και το μοναστήρι της S. Maria dell' Isola, χτισμένο σε βράχο που  ξεπροβάλλει από τη θάλασσα και σήμερα έχει πια ενωθεί με την ακτή.

Την Τετάρτη 13/5 αφιερώσαμε όλη την ημέρα στη ζώνη του Reggio Calabria, του αρχαιοελληνικού Ρηγίου στο στενό της Μεσσήνης, που άκμασε κατά τον 6ο και 5ο αι. π.Χ., υπήρξε κέντρο των βυζαντινών κτήσεων της περιοχής και τμήμα του βασιλείου των Δύο Σικελιών. Συγκεκριμένα, επισκεφθήκαμε αρχικά τη Scilla (στη θέση της ομηρικής Σκύλλας, με αξιοθέατο το επιβλητικό νορμανδικό κάστρο), γραφικό ψαροχώρι όπου ψαρεύεται ακόμα ο ξιφίας με τον παραδοσιακό τρόπο, καθώς και το λιμάνι του S. Antonio di Paola, το στενότερο σημείο μεταξύ ιταλικής χερσονήσου και Σικελίας. Καταλήξαμε στο Reggio το μεσημέρι και απολαύσαμε τον περίπατο στο εντυπωσιακό lungomare της πόλης και στο ιστορικό κέντρο με τα χαρακτηριστικά μέγαρα του 18ου-19ου αιώνα – πάντα με θέα τη Σικελία. Η μέρα έκλεισε με επίσκεψη-ξενάγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, όπου εκτίθενται τα περίφημα ορειχάλκινα αγάλματα του Riace («Bronzi di Riace»), ελληνικά έργα του 5ου αι. π.Χ. που ανασύρθηκαν από τη θάλασσα του Riace στις αρχές της δεκαετίας του 1970. 

Την Πέμπτη 14/5 επισκεφθήκαμε το μεσαιωνικό χωριό Scolacium (το αρχαιοελληνικό Σκυλάκιον ή Σκυλλήτιον, σημερινό Squilace), από την πλευρά του Ιονίου πελάγους. Στο Καλλιτεχνικό Σχολείο της περιοχής, η οποία φημίζεται για την κεραμική της, πήραμε μέρος σε εργαστήρι πηλού  που είχαν οργανώσει οι διδάσκοντες του σχολείου με τους μαθητές τους. Στην ίδια περιοχή μας εντυπωσίασε ο εκτεταμένος αρχαιολογικός χώρος με τα spolia της αρχαίας ελληνικής αποικίας εντοιχισμένα στην επιβλητική χριστιανική βασιλική,  το forum της ρωμαϊκής πόλης, στην οποία σώζεται επίσης το αρχαίο θέατρο (3.500 θέσεων)  και το ρωμαϊκό αμφιθέατρο. Το ίδιο απόγευμα καταλήξαμε στο γραφικό θέρετρο Pizzo, στον κόλπο της Αγ. Ευφημίας (από την πλευρά του Τυρρηνικού πελάγους) με το μεσαιωνικό παραθαλάσσιο φρούριο και την τοπική παραγωγή του περίφημου παγωτού  «ταρτούφου».

Την Παρασκευή 15/5 στο Καλλιτεχνικό Σχολείο του Vibo Valentia πήραμε όλοι μέρος (κατά ομάδες) σε διάφορα καλλιτεχνικά εργαστήρια στο πλαίσιο της λειτουργίας του σχολείου (εργαστήρι βιβλιοδεσίας, χαρακτικής, κεραμικής, κινουμένου σχεδίου, ζωγραφικής και αρχιτεκτονικής). Αργότερα  την ίδια μέρα έγινε  ο απολογισμός της συνάντησης, καθώς και μια ιδιαίτερα γόνιμη συζήτηση για τα παραδοτέα του Προγράμματος και την τελική έκθεση προς τις εθνικές αρχές, καθώς η συνάντηση στο Vibo Valentia  ήταν η τελευταία της σύμπραξης. Το ίδιο βράδυ πραγματοποιήθηκε αποχαιρετιστήρια συνεστίαση.

7η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  
Τουρκία –Σιρνάκ
23-28/05/2015

Η 7η  συνάντηση εργασίας του προγράμματος πραγματοποιήθηκε  με επιτυχία στο  Σιρνάκ της ΝΑ. Τουρκίας 23-28 Μαρτίου 2015. Θέμα, τα Εθνογραφικά Μουσεία. Εκ μέρους του Π.Π.Σ.Π.Α. στη συνάντηση πήραν μέρος η Δ/ντρια του σχολείου και νόμιμη εκπρόσωπος του Comenius, κ. Ελένη Δανίλη και ο φιλόλογος Νίκος Ανδριώτης, μέλος της παιδαγωγικής ομάδας.

Τη Δευτέρα 23/3 έγινε η υποδοχή των αποστολών στο Λύκειο  «Sirnak Fatih Sosyal Bilimler Lisesi» και οι παρουσιάσεις. Η ελληνική αποστολή παρουσίασε το «Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη – Κέντρο Εθνομουσικολογίας». Το ίδιο πρωί πραγματοποιήθηκε και η συνάντηση των  παιδαγωγικών ομάδων σχετικά με την επόμενη (τελευταία) συνάντηση εργασίας στην Ιταλία και με τα παραδοτέα του Προγράμματος.  Το απόγευμα  περιηγηθήκαμε τη γειτονική πόλη Cizre που βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Τίγρη, όπου επισκεφθήκαμε ένα μικρό ιδιωτικό μουσείο με εκθέματα από την περιοχή.

Την Τρίτη 24/3 ξεκινήσαμε την περιήγηση της ευρύτερης περιοχής δυτικά του Σιρνάκ από τα ερείπια της αρχαίας πόλης Δάρα, τη μονή του δόγματος των Σύρων Ορθοδόξων στο Darulzeferan και, τέλος, την παλιά πόλη του Mardin με τα  αντιπροσωπευτικά οικοδομήματα.

Την Τετάρτη 25/3, επισκεφθήκαμε μία από τις παλαιότερες χριστιανικές μονές στον κόσμο (του 4ου αι.), το μοναστήρι του Mor Grabial (επίσης του δόγματος των Σύρων Ορθοδόξων), καθώς και τις παλιές πόλεις Midyat και Hassankeyf. Στην επιστροφή προς το Σιρνάκ συναντήσαμε τον Προϊστάμενο Εκπαίδευσης της περιοχής του Gogloukonak και συζητήσαμε τις ομοιότητες και διαφορές των εκπαιδευτικών μας συστημάτων. Το βράδυ πραγματοποιήθηκε δείπνο με τη συμμετοχή καθηγητών και μαθητών του τουρκικού σχολείου.

Την Πέμπτη 26/3 περιηγηθήκαμε την πόλη και επισκεφθήκαμε το τοπικό πανεπιστήμιο και τη συλλογή ιστορικών τεκμηρίων από την περιοχή στο σπίτι ενός από τους καθηγητές του σχολείου.

Η τελική αποτίμηση της επίσκεψής μας  είναι πολύ θετική, παρά το γεγονός ότι τρεις χώρες, Ισπανία, Ιταλία και Πολωνία, δεν προσήλθαν. Η εμπειρία της επίσκεψης ενός τόσο μακρινού προορισμού στην ανατολική Τουρκία, στο δυτικό άκρο της Μεσοποταμίας, κοιτίδας πολλών αρχαίων πολιτισμών, η επαφή με ντόπιους, γενικότερα η βίωση ενός τόσο διαφορετικού τρόπου ζωής θα μείνει ανεξίτηλη στη μνήμη μας. Η παιδαγωγική  ομάδα της Τουρκίας  είχε οργανώσει με ιδιαίτερη φροντίδα τη συνάντηση και σε όλη τη διάρκειά της υπήρξε ένα πολύ  θερμό κλίμα, τόσο μεταξύ των εθνικών αποστολών, όσο και μεταξύ επισκεπτών και σχολικής κοινότητας. 

6η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ελλάδα – Αθήνα
14-19/12/2014

Η 6η συνάντηση εργασίας της πολυμερούς σύμπραξης Comenius πραγματοποιήθηκε από 14 έως 19 Δεκεμβρίου 2014, στην Αθήνα, με θέμα «Μουσεία Λατρευτικής Παράδοσης και Πολιτισμού». Στην πολυπληθέστερη, μέχρι στιγμής, συνάντηση του Προγράμματος πήραν μέρος η Ιταλία, η Σλοβενία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Τουρκία και η Πολωνία.

Κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών (Δευτέρα, 15/12/2014) οι ξένες αποστολές ξεναγήθηκαν κατά ομάδες στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο της Ακρόπολης από την ξεναγό κ. Γκούκλη και τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας Κατερίνα Κυριακού και Νίκο Ανδριώτη. Ακολούθησε περίπατος-ξενάγηση  στην Πλάκα έως αργά το απόγευμα.

Την Τρίτη 16/12/2014 έγινε η υποδοχή των αποστολών στο Π.Π.Σ.Π.Α. με τη συμμετοχή και γονέων των μαθητών μας που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα. Οι αποστολές ξεναγήθηκαν από τη Δ/ντρια στους χώρους του σχολείου και ακολούθησε  η κεντρική εκδήλωση στην αίθουσα τελετών. Αρχικά, μαθητές και καθηγητές πήραν μέρος σε ένα κουίζ της Ιωάννας Ηλιοπούλου, μέλους της παιδαγωγικής ομάδας του Comenius, για να θυμηθούν – μέσα από χαρακτηριστικές εικόνες και μουσικές –  τις χώρες που είχαν ήδη επισκεφθεί. Ακολούθησε  η παρουσίαση των εργασιών κάθε χώρας. Η ελληνική αποστολή παρουσίασε την ταινία της Χλόης Παρέ-Αναστασιάδου alpha athens για τη σύγχρονη Αθήνα μέσα από τα μάτια των εφήβων, την ταινία της Ιωάννας Ηλιοπούλου Travel Back in Athens για την ιστορία της Αθήνας μέσα από εικόνες της πόλης από την οθωμανική περίοδο έως τις αρχές του 20^ου αιώνα και, τέλος, παρουσίαση με θέμα το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης [Μουσείο Μπενάκη] και το Εβραϊκό Μουσείο πάνω σε υλικό που συγκέντρωσαν οι μαθητές του Comenius με την εποπτεία της Κατερίνας Κυριακού κατά τη διάρκεια υλοποίησης του Προγράμματος. Αργότερα, την ίδια μέρα, τα μέλη όλων των αποστολών μετέβησαν  στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο. Ένα μέρος των εκπαιδευτικών των ξένων αποστολών ξεναγήθηκε από αρχαιολόγο του τμήματος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του ΒΧΜ στην έκθεση «O Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πριν από τον El Greco». Την ίδια ώρα οι φιλοξενούμενοι μαθητές και ένας συνοδός καθηγητής από κάθε αποστολή, οργανωμένοι σε τέσσερις ομάδες, πήραν μέρος σε εκπαιδευτική δράση για τον ρόλο των εικόνων στη Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Τέχνη, την οποία είχαν σχεδιάσει και υλοποίησαν επί τόπου οι έλληνες μαθητές (με την καθοδήγηση της Κατερίνας Κυριακού και την ενθάρρυνση των αρχαιολόγων του ΒΧΜ Πάνου Βοσνίδη και Στάθη Γκότση).  Με την αναχώρησή τους από το ΒΧΜ οι αποστολές περιηγήθηκαν την περιοχή του Εθνικού Κήπου (Ηρώδου Αττικού - Προεδρικό Μέγαρο, Παναθηναϊκό Στάδιο, Ζάππειο), για να καταλήξουν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.

Την Τετάρτη 17/12/2014 όλες οι αποστολές ταξίδεψαν στις Μυκήνες, την Επίδαυρο και το Ναύπλιο και ξεναγήθηκαν από τον Νίκο Ανδριώτη στο Θησαυρό του Ατρέα και στην ακρόπολη των Μυκηνών, στο αρχαιολογικό μουσείο  και στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, καθώς και σε χαρακτηριστικά μνημεία της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας στο Ναύπλιο.

Την Πέμπτη 18/12/2014 οι έλληνες μαθητές (με συνοδούς τις καθηγήτριες  Ιωάννα Ηλιοπούλου, Κατερίνα Κυριακού και Παναγιώτα Παπαευαγγέλου) ξενάγησαν, σε δύο ομάδες, τους φιλοξενούμενους μαθητές και τους συνοδούς τους σε  βυζαντινά και οθωμανικά μνημεία του ιστορικού κέντρου της Αθήνας (Μικρή Μητρόπολη, Καπνικαρέα, Άγ. Απόστολοι Σολάκη, Άγ. Ασώματοι, Ωρολόγιον Κυρρήστου, Οθωμανικό Λουτρό Αέρηδων, Μεντρεσές, Φετιχιέ τζαμί και Τζαμί Τζισδαράκη). Κατόπιν όλοι μαζί κατευθύνθηκαν προς το μνημείο του Ολοκαυτώματος, για να καταλήξουν στις εβραϊκές συναγωγές Ετς Χαϊμ (1904) και Μπεθ Σαλώμ (1935), στην οδό Μελιδώνη, όπου ο αρχιραββίνος και ο νέος ραββίνος μαζί με μέλη της Εβραϊκής Κοινότητας τους μίλησαν για ζητήματα λατρείας και τους παρουσίασαν την ιστορία των εβραϊκής παρουσίας στην Ελλάδα γενικά και στην Αθήνα ειδικότερα. Η πλούσια σε ερεθίσματα ημέρα ολοκληρώθηκε με επίσκεψη στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, όπου οι φιλοξενούμενοί μας είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν  από κοντά  σπάνια δείγματα όλων των περιόδων της ισλαμικής τέχνης από τις συλλογές του Αντώνη Μπενάκη και να ξεναγηθούν από συνεργάτιδα του Μουσείου στην περιοδική έκθεση ζωγραφικής «Θεόδωρος Ράλλης. Με το βλέμμα στην Ανατολή».

Το απόγευμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση εργασίας των συντονιστών των αποστολών για την αποτίμηση της επίσκεψης και τον προγραμματισμό των δύο τελευταίων συναντήσεων εργασίας της σύμπραξης, στην Τουρκία και στην Ιταλία. Τέλος, το ίδιο βράδυ όλες οι αποστολές και εκπρόσωποι των γονέων των μαθητών μας είχαν την ευκαιρία να φάνε όλοι μαζί και να διασκεδάσουν με παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια και χορούς από μουσικό συγκρότημα φίλων και μαθητών του Comenius.

Την Παρασκευή 19/12/2014, τελευταία ημέρα της συνάντησης, οι φιλοξενούμενοι μαθητές παρακολούθησαν μαθήματα σε διάφορες τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου με μεγάλο ενθουσιασμό και περιέργεια. Την ίδια ώρα  οι καθηγητές τους επισκέφθηκαν το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων στην Πλάκα, με συνοδούς  τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας Παναγιώτα Παπαευαγγέλου και Διονυσία Τζακώστα.

5η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Πολωνία, Λοτζ

28/9-4/10/2014 

Κατά το διάστημα 28 Σεπτεμβρίου – 4 Οκτωβρίου 2014  πραγματοποιήθηκε  στο  Λοτζ της Πολωνίας η 5η συνάντηση εργασίας του Comenius με θέμα τα Μικρά Θεματικά Μουσεία. Στην ελληνική αποστολή συμμετείχαν η φιλόλογος Κατερίνα Κυριακού, συντονίστρια του Comenius για το Π.Π.Σ.Π.Α., ο φιλόλογος Νίκος Ανδριώτης, μέλος της παιδαγωγικής ομάδας και οι μαθητές της Γ΄Λυκείου Ελένη Νεφέλη Παρασκευοπούλου και Πάρις Τουτέρα-Κυριακόπουλος.

Κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών (29/9/2014) πραγματοποιήθηκε η υποδοχή των αποστολών στο Πολωνικό Σχολείο (Zespol Szkol Ogolnoksztalcacych nr 5) και οι παρουσιάσεις των Θεματικών Μουσείων κάθε χώρας.  Η ελληνική αποστολή παρουσίασε το Μουσείο των Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων (στον τερματικό σταθμό του Πειραιά, http://www.museum-synt-isap.gr/en) [δείτε την παρουσίαση και το συνοδευτικό βίντεο] και το κοινωνικό τοπίο της πόλης κατά μήκος της διαδρομής Πειραιάς - Κηφισιά, με οδηγό το βιβλίο του Πέτρου Μάρκαρη, Η Αθήνα της μιας διαδρομής, εκδ. Γαβριηλίδης, Αθήνα 2013 [δείτε το σχετικό βίντεο]. Ακολούθησε γεύμα στο σχολείο και ξενάγηση στην πόλη με έμφαση στην παλιά βιομηχανική ζώνη του Λοτζ που αναπλάθεται για νέες χρήσεις.

Το επόμενο διήμερο (30/9-1/10/2014) ταξιδέψαμε αντίστοιχα: α) στη  μεσαιωνική πόλη Τόρουν στον ποταμό Βιστούλα, πατρίδα του Κοπέρνικου, όπου είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε, εκτός των άλλων, και το σύχρονο διαδραστικό Μουσείο Φυσικών Επιστημών,  β) στην πρωτεύουσα Βαρσοβία, στην οποία πραγματοποιήσαμε τη λεγόμενη “βασιλική διαδρομή” στο ιστορικό κέντρο (μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO) και  παρακολουθήσαμε την ιδιαίτερου ενδιαφέροντος τρίωρη ξενάγηση στο Μουσείο της Πολωνικής Αντίστασης.

Στις 2/10/2014 γνωρίσαμε τη μεγάλη παράδοση της Πολωνίας στην τέχνη του κινηματογράφου και των κινουμένων σχεδίων στα αντίστοιχα Μουσεία του Λοτζ, το οποίο θεωρείται η “πρωτεύουσα” του πολωνικού κινηματογράφου. Μάλιστα, στο Μουσείο των Κινουμένων Σχεδίων οι μαθητές μας είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε εργαστήρι παραγωγής ταινίας και να συζητήσουν με επαγγελματίες του είδους. Το απόγευμα της ίδιας μέρας πραγματοποιήθηκε στο σχολείο η συνάντηση των καθηγητών όλων των αποστολών, κατά την οποία συζητήσαμε για την επικείμενη (6η) συνάντηση του Προγράμματος στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 2014, αλλά και για την πορεία των  εργασιών αναφορικά με τα παραδοτέα του Προγράμματος τον Μάιο του 2015. Την ίδια ώρα οι μαθητές όλων των χωρών πήραν μέρος σε μάθημα πολωνικής γλώσσας, με σκοπό τη δημιουργία λεξικού καθημερινών λέξεων και φράσεων από αυτές που οι φιλοξενούμενοι είχαν μάθει κατά την παραμονή τους στο Λοτζ. Αργότερα, η πολωνική αποστολή παρέθεσε σε όλους δείπνο σε χειμερινό καταφύγιο, στις παρυφές του Λοτζ, όπου οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν την κατάβαση με snowboards σε ειδική πίστα μικρής δυσκολίας.

Στις 3/10 επισκεφθήκαμε το Λευκό Μουσείο, τη μεγαλύτερη και μακροβιότερη υφαντουργία του Λοτζ (1829-2002), όπου γνωρίσαμε την ιστορία της βιομηχανικής ανάπτυξης της πόλης και την καθημερινή ζωή των εργατών μέσα από αρχειακά τεκμήρια και αντικείμενα καθημερινής χρήσης στις διατηρημένες κατοικίες τους. Επίσης, καθηγητές και μαθητές πήραμε μέρος σε ξεχωριστά εργαστήρια, για να κατασκευάσουμε αναμνηστικά δώρα: οι μαθητές κατασκεύασαν με την παραδοσιακή τεχνική μια κούκλα από  νήματα και υφάσματα, ενώ οι καθηγητές ζωγράφισαν οι ίδιοι μεταξωτά φουλάρια με την καθοδήγηση της υπεύθυνης των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Μουσείου.  Το ίδιο απόγευμα έγινε αποχαιρετιστήρια συνάντηση κάθε αποστολής με τις οικογένειες που είχαν φιλοξενήσει όλο αυτό το διάστημα τους μαθητές τους σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα.

Η συνολική εμπειρία από την επίσκεψή μας στην Πολωνία  υπήρξε μοναδική από κάθε άποψη. Η θερμότατη και ανεπιτήδευτη φιλοξενία, η άψογη οργάνωση, η ισορροπία του προγράμματος των δραστηριοτήτων, το οποίο μας επεφύλασσε κάθε μέρα ευχάριστες εκπλήξεις και εναλλαγές παραστάσεων ανανέωσαν τους δεσμούς φιλίας μεταξύ των εταίρων και ενίσχυσαν το πνεύμα συνεργασίας. Ειδικά για την ελληνική αποστολή εκφράστηκαν ευμενέστατα σχόλια από όλους, τόσο αναφορικά με την παρουσίαση του υλικού μας όσο και με την όλη συμπεριφορά και τη συμμετοχή των μαθητών μας σε κάθε πτυχή της συνάντησης.

4η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ρουμανία, Ιάσιο

12-17 Μαΐου 2014

Με την 4η συνάντηση εργασίας της σύμπραξης στο Ιάσιο της Ρουμανίας ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του πρώτου έτους  υλοποίησης του Προγράμματος «Τhe Memory Room of Our Identity: Our Museums». Δεδομένου ότι η Ρουμανία είχε δηλώσει  αρχικά ότι αδυνατούσε να φιλοξενήσει μαθητές, την ελληνική αποστολή αποτέλεσαν  η φιλόλογος Κατερίνα Κυριακού, συντονίστρια του Comenius για το Π.Π.Σ.Π.Α., και η βιολόγος Ελένη Ιωαννίδου, μέλος της παιδαγωγικής ομάδας.

Το ειδικότερο θέμα της συνάντησης ήταν τα Μουσεία μέσω των οποίων προβάλλεται σε κάθε χώρα-εταίρο η κυρίαρχη ιδεολογία περί εθνικής ταυτότητας. Η ελληνική αποστολή παρουσίασε τη νεοκλασική Αθήνα ως ένα σύνολο μνημείων και κτηρίων με τα οποία αποτυπώθηκε στον πολεοδομικό ιστό της πρωτεύουσας, σε όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα, η εθνική ιδεολογία του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους. (Δείτε την παρουσίαση).         

Το πρόγραμμα της πρώτης ημέρας περιελάμβανε την υποδοχή των αποστολών  στο Τεχνικό Λύκειο του Ιασίου «Mihail Sturdza» και τις παρουσιάσεις. Κατά το επόμενο διήμερο (13-14/5/2014) περιηγηθήκαμε την περιοχή της Bucovina, με πλήθος μνημείων της Ορθόδοξης λατρείας και ίχνη της νεότερης ιστορίας της σημερινής Ρουμανίας και της λαϊκής της παράδοσης: Συγκεκριμένα επισκεφθήκαμε το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης στο Târpeşti, το φρούριο Neamţ, τα μοναστήρια Agapia  και Neamţ και το πατρικό σπίτι του λογοτέχνη Ion Creangă, καθώς και τα μοναστήρια του Voronet  και της Moldoviţa με τα κατάγραφα καθολικά, το φρούριο της Suceava και το Μουσείο Ξύλου και Ξυλογλυπτικής στο Câmpulung.

Τις επόμενες δύο ημέρες (15-16/5) το πρόγραμμα μοιράστηκε ανάμεσα στο σχολείο και στην πόλη του Ιασίου. Ξεναγηθήκαμε στo Ιστορικό Κέντρο της πόλης: Μητροπολιτικός ναός, ναός των Τριών Ιεραρχών, Mοναστήρι Golia, Όπερα και Εθνικό Θέατρο, Μουσείο της Ένωσης (το οποίο στεγάζεται στην οικία Καταρτζή), Μουσείο του Mihail Eminescu, Πανεπιστήμιο (το παλαιότερο κτήριό του υπήρξε έδρα της Ελληνικής  Ακαδημίας των χρόνων του Διαφωτισμού) και Βοτανικός κήπος, με εξαιρετική θέα στην πόλη. 

Στις συναντήσεις μας στο σχολείο κάναμε έναν απολογισμό του πρώτου χρόνο συνεργασίας μας, συζητήσαμε θέματα οργανωτικά των επόμενων δύο συναντήσεων στην Πολωνία και στην Αθήνα και αναφερθήκαμε στις αρχές βάσει των οποίων θα προχωρήσουμε στη δημιουργία των παραδοτέων του Προγράμματος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η επίδειξη ρομποτικής από τους μαθητές της Κατεύθυνσης Πληροφορικής και Αυτοματισμού, οι οποίοι δώρησαν σε κάθε αποστολή από ένα λογισμικό δικής τους επινόησης και κατασκευής σχετικό με τη συμμετοχή μας στο Comenius. Η 4η συνάντηση έκλεισε με επίσημο δείπνο που παρέθεσε η ρουμανική αποστολή στις άλλες αποστολές στο ξενοδοχείο Traian, εντυπωσιακό δείγμα της αρτ-νουβώ. 

3η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ   

Βουλγαρία - Sliven

23-29 Μαρτίου 2014

Κατά το διάστημα 23-29 Μαρτίου 2014 πραγματοποιήθηκε στο Sliven της Βουλγαρίας η 3η συνάντηση εργασίας της πολυμερούς σύμπραξης Comenius με ειδικό θέμα τα Υπαίθρια Μουσεία. Στην ελληνική αποστολή συμμετείχαν η βιολόγος Ελένη Ιωαννίδου και η καθηγήτρια Αγγλικών Διονυσία Τζακώστα (μέλη της παιδαγωγικής ομάδας), καθώς και οι μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου Κατερίνα Παπαγεωργάκη και Γιώργος Μαυρογιώργης. 

Η πρώτη μέρα των εργασιών (24/3)  περιλάμβανε, το πρωί, επίσκεψη στα αξιοθέατα του Sliven (Πινακοθήκη Τεχνών, το Θέατρο, το Ρολόι, το Δημαρχείο) και  ξενάγηση στο Ιστορικό Εθνολογικό Μουσείο και στο σπίτι του Dobri  Chitulov που λειτουργεί ως  Λαογραφικό Μουσείο.  Το απόγευμα πραγματοποιήθηκε η επίσημη υποδοχή των εταίρων στο σχολείο και οι παρουσιάσεις των αποστολών. 

Η ελληνική αποστολή παρουσίασε το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου και ένα παράδειγμα διαθεματικής διδακτικής προσέγγισης τουΥπαίθριου Μουσείου της Λαυρεωτικής, το οποίο εφάρμοσαν τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας στην Α΄ Γυμνασίου του Π.Π.Σ.Π.Α. κατά τη διάρκεια διδακτικής επίσκεψης στο ΚΠΕ Λαυρίου (3/12/2013).  Αρχικά, ο μαθητής  Γιώργος Μαυρογιώργης  αναφέρθηκε σύντομα στην ιστορία των μεταλλείων αργύρου  (αρχαιότητα και  νεότεροι χρόνοι). Κατόπιν οι συνοδοί καθηγήτριες ανέπτυξαν το διδακτικό παράδειγμα ως εξής: η κ. Τζακώστα παρουσίασε τον τρόπο με τον οποίο οι φιλόλογοι Παναγιώτα Παπαευαγγέλου και Ιωάννα Ηλιοπούλου, επίσης μέλη  της παιδαγωγικής ομάδας του Comenius, προετοίμασαν τους μαθητές στην τάξη για την ιστορία του χώρου και των μεταλλείων, τόσο κατά την αρχαιότητα όσο και κατά τον 19ο-20ό αιώνα.(Βλ. παρουσιάσεις για το Λαύριο κατά την αρχαιότητα και κατά τον 19ο-20ό αιώνα).

Από την πλευρά των Φυσικών Επιστημών, η κ. Ιωαννίδου παρουσίασε τους στόχους του εκπαιδευτικού προγράμματος, στο οποίο πήραν μέρος  οι μαθητές της  Α΄ Γυμνασίου  στο ΚΠΕ Λαυρίου, το διδακτικό υλικό, καθώς και όλες τις επί μέρους εκπαιδευτικές  δραστηριότητες, τόσο στο ΚΠΕ Λαυρίου όσο και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λαυρίου μέσα από βίντεο και φωτογραφίες των μαθητών του Comenius, οι οποίοι κατέγραφαν την όλη δράση. Τέλος, παρουσιάστηκε δίλεπτο βίντεο σε μοντάζ της Κατερίνας Παπαγεωργάκη με τίτλο «Το Λαύριο μέσα από τα μάτια των παιδιών». Το πρόγραμμα της πρώτης ημέρας ολοκληρώθηκε με  συνάντηση εργασίας των καθηγητών στο σχολείο.

Στις 25/3/2014 οι αποστολές περιηγήθηκαν την παλιά πόλη Nesebar και την  πόλη  Pomorie, όπου επισκέφθηκαν το Μουσείο Αλατιού και  τις Αλυκές και συνέχισαν για το Burgas (Μαύρη Θάλασσα), όπου ξεναγήθηκαν στην παλιά πόλη. 

Στις 26/3 είχε σειρά η πόλη Kazanlak και το Μουσείο των Ρόδων. Ακολούθησε επίσκεψη στο  υπαίθριο μουσείο του Etar στο Gabrovo, ένα αρχιτεκτονικό και εθνογραφικό συγκρότημα, με αναπαραστάσεις παραδοσιακών σπιτιών, μικρά μαγαζιά και εργαστήρια παραδοσιακών επαγγελμάτων, τα οποία λειτουργούν για τους επισκέπτες.  Αργότερα την ίδια μέρα οι αποστολές επισκέφθηκαν τα μοναστήρια στο Dryanovski και την παλιά πρωτεύουσα της Βουλγαρίας, το VelikoTarnovo, με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, το Πανεπιστήμιο και το  κάστρο Tsarevek, όπου αργά το απόγευμα παρακολούθησαν το θέαμα «ήχος και φώς».

Στις 27-03-2014 μαθητές και καθηγητές πήραν μέρος σε ομαδικές δραστηριότητες στο μουσείο κλωστοϋφαντουργίας του Sliven (ζωγραφική σε ύφασμα με πινέλα και στάμπες, υφαντική σε μικρούς αργαλειούς κτλ). Το ίδιο απόγευμα πραγματοποιήθηκε ο απολογισμός της συνάντησης και συζητήθηκαν οργανωτικά θέματα σε σχέση με την 4η συνάντηση του Comenius στη  Ρουμανία (Μάιος 2014). Παράλληλα με τη συνάντηση των καθηγητών, σε άλλη αίθουσα, οι φιλοξενούμενοι μαθητές με τους «οικοδεσπότες» τους πήραν μέρος σε μια δραστηριότητα γνωριμίας και επικοινωνίας, τη δημιουργία ενός λεξικού με επιλεγμένες φράσεις και λέξεις στις γλώσσες των εταίρων. Το βράδυ, στο παραδοσιακό σπίτι «HadjiGenchovikashti», οι Βούλγαροι μαθητές ντυμένοι με παραδοσιακές στολές  παρουσίασαν  τοπικούς  χορούς και τραγούδια,.

Τέλος, στις 28/3 οικοδεσπότες και φιλοξενούμενοι ταξίδεψαν  στη Stara Zagora  και επισκέφθηκαν  ρωμαϊκά  μνημεία, το Ιστορικό Εθνολογικό Μουσείο, καθώς και το Μουσείο Θρησκειών. 

2^η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Σλοβενία - Slovenj Gradec

10-16 Φεβρουαρίου 2014

Στη  2η συνάντηση εργασίας της πολυμερούς σύμπραξης  Comenius  οι εταίροι  παρουσίασαν τα Βιομηχανικά Μουσεία, με έμφαση σε εκείνα που έχουν αποκατασταθεί και αποτελούν σήμερα χώρο ποικίλων πολιτιστικών δράσεων και εκδηλώσεων. Στην ελληνική αποστολή πήραν μέρος η Δ/ντρια του σχολείου και νόμιμη εκπρόσωπος για το Comenius, κ. Ελένη Δανίλη,  ο φιλόλογος Νίκος Ανδριώτης, μέλος της παιδαγωγικής ομάδας και οι μαθητές της Β΄ Λυκείου Ιωάννα Φώτη και Κωνσταντίνος Χαρέμης.

Στη διάρκεια της επίσκεψης ανανεώσαμε τις σχέσεις συνεργασίας με τους εκπαιδευτικούς των άλλων αποστολών (Σλοβενία, Ισπανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Πολωνία, Τουρκία), συζητήσαμε για τις επόμενες δράσεις του προγράμματος και περιηγηθήκαμε όλοι μαζί περιοχές της Σλοβενίας. Οι μαθητές μας είχαν την ευκαιρία να  γνωρίσουν έναν άλλο τύπο σχολείου  (Μέση Σχολή Υγείας), να μοιραστούν για μία εβδομάδα την καθημερινότητα των παιδιών που τους φιλοξενούσαν και να επισκεφθούν, επιπλέον όλων των άλλων,  βιομηχανικές εγκαταστάσεις μοναδικού ενδιαφέροντος.

Οι παρουσιάσεις πραγματοποιήθηκαν την πρώτη ημέρα (11/2/2014). H ελληνική παρουσίαση περιλάμβανε: 1. Το Βιομηχανικό Μουσείο Φωταερίου στο Γκάζι (σύνθεση της Ιωάννας Φώτη σε σχολιασμό Κωνσταντίνου Χαρέμη). 2. Βίντεο από φωτογραφικό υλικό των εγκαταστάσεων του Μουσείου και της εκπαιδευτικής δραστηριότητας που υλοποιήσαμε επί τόπου τον Ιανουάριο του 2014 κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικής επίσκεψης του τμήματος Γ2 του σχολείου μας και, τέλος, 3. Βίντεο εντυπώσεων από την 1η συνάντηση στην Ισπανία, της μαθήτριας Χλόης Παρέ-Αναστασιάδου. Η παρουσίαση της ελληνικής αποστολής απέσπασε πολύ ευνοϊκά σχόλια και ο κ. Ανδριώτης με τον Κωνσταντίνο Χαρέμη  μίλησαν για το Comenius και την ελληνική συμμετοχή σε τοπικό κανάλι της σλοβένικης τηλεόρασης.

Στη διάρκεια της παραμονής μας στο Slovenj Gradec: Περιηγηθήκαμε την πόλη και επισκεφθήκαμε το τοπικό μουσείο, όπου παρακολουθήσαμε και ένα εργαστήριο που είχαν ετοιμάσει οι Σλοβένοι μαθητές. Επισκεφθήκαμε το Μουσείο - ορυχείο  άνθρακα της Velenje, όπου δοκιμάσαμε και το παραδοσιακό πρωινό των ανθρακωρύχων, καθώς και την πρωτεύουσα της χώρας,  Λουμπλιάνα (12/2). Τις επόμενες δύο ημέρες (13 και 14/2/2014) είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε το θέρετρο των Άλπεων Bled και, κυρίως, το περίφημο σπήλαιο της Postojna, ένα από τα μεγαλύτερα επισκέψιμα σπήλαια με σταλακτίτες στην Ευρώπη και το εντυπωσιακό ορυχείο μολύβδου - νικελίου της Mezica με τα 21 επίπεδα. Το ορυχείο δεν λειτουργεί και η επίσκεψη σε αυτό πραγματοποιείται με κατάλληλο εξοπλισμό για κατάβαση και αναρρίχηση και, περιφερειακά, με ειδικό τρένο. Τέλος, επισκεφθήκαμε το πρώην εργοστάσιο σιδήρου στη Ravne, το οποίο έχει μετατραπεί σε μουσείο.

Κατά τη συνάντηση εργασίας των καθηγητών και τον απολογισμό της 2^ης συνάντησης η ελληνική αποστολή παρουσίασε το ιστολόγιο του Π.Π.Σ.Π.Α. για τη προβολή των δράσεων του Comenius.  Τέλος, στο αποχαιρετιστήριο δείπνο, παρουσία του δημάρχου του Slovenj Gradec, η ελληνική αποστολή παρουσίασε ένα πρόγραμμα πέντε παραδοσιακών χορών, το οποίο ενθουσίασε τους Σλοβένους καθηγητές, τους μαθητές και τις οικογένειές τους, καθώς και τις ομάδες από τις άλλες έξι χώρες που συμμετείχαν. Η βραδιά έκλεισε με χορούς από τη Σλοβενία.

Παρά το γεγονός ότι όλο εκείνο το διάστημα του Φεβρουαρίου κυριάρχησε η κακοκαιρία και απουσίαζε μία από τις συμμετέχουσες χώρες (η Ιταλία), η  τελική αποτίμηση της επίσκεψής μας είναι πολύ θετική. Η παιδαγωγική ομάδα του σλοβένικου σχολείου είχε οργανώσει πολύ καλά τη συνάντηση και το όλο πρόγραμμα αποτέλεσε μοναδική εμπειρία για τους μαθητές μας.

1^η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ισπανία, Villafranca de los Barros

3-10 Νοεμβρίου 2013

Στην  1^η συνάντηση εργασίας του προγράμματος Comenius, που πραγματοποιήθηκε στη Villafranca de los Barros της επαρχίας Εστρεμαδούρα της  Ισπανίας, το σχολείο μας εκπροσώπησαν η Δ/ντρια, κα Ελένη Δανίλη και η συντονίστρια Κατερίνα Κυριακού με τις μαθήτριες Χλόη Παρέ -Αναστασιάδου (Γ΄Λυκείου) και Βικτωριάνα Νικολίτση (Β΄Λυκείου).

Στη διάρκεια της επίσκεψής μας είχαμε την ευκαιρία να γνωριστούμε από κοντά με τα μέλη των άλλων αποστολών (Ισπανία, Ιταλία, Σλοβενία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Πολωνία, Τουρκία), να διευκρινίσουμε και να επεξεργαστούμε το γενικό πλάνο των δράσεων και των δραστηριοτήτων που θα υλοποιήσουμε κατά την διετία 2013-2015 και να περιηγηθούμε όλοι μαζί την  Εστρεμαδούρα και τμήμα της Ανδαλουσίας. Οι μαθητές μας είχαν επιπλέον την ευκαιρία να ζήσουν μία εβδομάδα στους ρυθμούς των οικογενειών που τους φιλοξενούσαν και να μοιραστούν την καθημερινότητα των συνομηλίκων τους στο σχολείο, στο σπίτι και στο φιλικό τους περιβάλλον. Αυτό ήταν πραγματικά μια μοναδική εμπειρία!

Ολόκληρη  την πρώτη ημέρα της παραμονής μας στη Villafranca εργαστήκαμε στο συντονιστικό σχολείο Colegio de la Nostra Segnora del Carmen. Στο πρώτο μέρος της συνάντησης οι μαθητές κάθε χώρας παρουσίασαν στα αγγλικά, την επίσημη γλώσσα εργασίας της σύμπραξης, την πόλη τους, το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας τους και το σχολείο τους με όποιο τρόπο είχε επιλέξει κάθε αποστολή. (Παρουσίαση του εκπαιδευτικού συστήματος της Ελλάδας).

Η Χλόη και η Βικτωριάνα  παρουσίασαν με εξαιρετική επιτυχία: α) Ταινία (alpha athens) της Χλόης Παρέ - Αναστασιάδου για την Αθήνα (στο υλικό συνεισέφερε εν μέρει όλη η ομάδα του Comenius), β)  ταινία όλης της ομάδας για το Π.Π.Σ.Π.Α. άλλοτε και τώρα,  σε μοντάζ της Κατερίνας Παπαγεωργάκη γ) ταινία του Πάρι Τουτέρα, με θέμα μία ημέρα από τη ζωή των μαθητών στο Π.Π.Σ.Π.Α. δ) αρχείο παρουσίασης της Βικτωριάνας για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Στο δεύτερο μέρος της συνάντησης με θέμα τα Ιστορικά Μουσεία σε κάθε χώρα οι μαθήτριες παρουσίασαν το σχετικό υλικό με τη μορφή σύντομης συζήτησης μεταξύ τους. (Παρουσίαση των Ιστορικών Μουσείων της Ελλάδας). Η πρώτη ημέρα έκλεισε με επίσκεψη στο Ιστορικό Μουσείο της Villafranca, όπου ξεναγηθήκαμε από τους ισπανούς μαθητές.

Κατά τις επόμενες μέρες επισκεφθήκαμε όλοι μαζί τη μεσαιωνική πόλη Caceres, τη Σεβίλλη (όπου ξεναγηθήκαμε στην εβραϊκή γειτονιά, στον καθεδρικό ναό και στο Παλάτι του Alcazar), τη Μerida, τη μεγαλύτερη ρωμαϊκή πόλη της Ισπανίας και τις σπηλιές στα υψώματα του χωριού Horachos, όπου είχαμε την ευκαιρία να δούμε βραχογραφίες της παλαιολιθικής εποχής.

Σε άλλες δύο συναντήσεις εργασίας που πραγματοποιήθηκαν στο σχολείο οι μαθητές  πήραν μέρος σε ένα εργαστήρι διερεύνησης των γνώσεών τους για τις άλλες χώρες που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα, ενώ οι καθηγητές έκαναν έναν απολογισμό της πρώτης συνάντησης και επέλεξαν μεταξύ δώδεκα μαθητικών έργων το λογότυπο της μαθήτριας του Π.Π.Σ.Π.Α. Λυδίας Μπόρση ως λογότυπο του Προγράμματος για όλη τη διάρκειά του. (Προτεινόμενα λογότυπα της ελληνικής ομάδας)